Als het kon zou ik elke dag vertrekken

....maar dat kan niet.

Als het kon had ik elke dag mijn boot en netten achter me gelaten. Als het kon zou ik het elke dag over een andere boeg gooien. De heerlijke helderheid van de opdracht ‘volg mij’ en ‘laat alles achter je’, de adrenaline en opwinding van de grote verandering, het avontuur, het altijd maar onderweg zijn: ik kan daar heel goed mee leven.

Disruptie heeft iets verslavends en als het kon zou ik altijd in die fase van het leerling-zijn willen verblijven. Maar het kan niet. Tenminste, niet als ik een leerling van Jezus wil zijn. De ronkende start, de schone breuk tussen een oud en een nieuw leven, dat is niet de hele reis. Hoe snel werd het onduidelijk, lelijk en verwarrend, om te eindigen in totale chaos, doodsangst en desillusie. We kunnen ons mens-zijn en de rommeligheid van ons bestaan niet ontlopen.

Maar als het kón zou ik elke dag vertrekken. Weg van het stof dat neerdaalt op de spullen zonder vaste plek, dat wat zinloos en frustrerend rondslingert. Weg van de chaos waar het leven altijd op lijkt af te stevenen. Weg van teleurstellende pogingen het beter en anders te doen. Weg van onuitgelezen boeken, onafgemaakte gedachten, onuitgevoerde plannen. ‘Laat alles achter je en volg mij.’ Graag.

Maar dat kan niet. De reis waarop Jezus zijn leerlingen meeneemt is geen vlucht hier vandaan. Zeker, hoe het begint spreekt tot de verbeelding, het is geladen met verwachting, met hoop, agressie en dorst naar het bloed van de bezetter. Er gaat iets gebeuren! Dit is het moment! Alles wordt anders! Deze disruptie is verslavend. De macht van Het Betere Verhaal is groot. Vooral als die claimt ons te verlossen van de zooi op de grond van ons leven.

In de Goede Week beleven we opnieuw hoe een met verwachting, goede hoop en wraakzucht geladen reis naar Jeruzalem gaat. Naar het centrum van de macht. En wat is de macht die daar zetelt meer dan mijn kleine drang naar ‘alles moet anders’ in het groot? Het Romeinse rijk was een totalitair regime met een helder verhaal en sluitende propaganda over vrede en verlossing. Er was geen ruimte voor meerstemmigheid of vertwijfeling. Mensen met geluiden die afweken werden aan het kruis geslagen, waar hun opruiende stemmen verstomden. Het is ten diepste de collectieve drang naar ‘alles moet anders’ gecombineerd met de macht om dit er op grote schaal doorheen te drukken, dat een totalitair regime maakt. Een regime dat dankzij zijn heldere verhaal de macht en het mandaat heeft om massa’s te ontwortelen en uit te roeien.

Het is een helder verhaal, een kristalheldere opdracht waar de leerlingen gehoor aan gaven toen Jezus ze riep. In reactie daarop maakten ze hun eerste stappen als zijn volgelingen. Ze volgden het diepgewortelde verlangen naar dat alles anders zou worden, dat in zoveel van ons zit. Weg uit het frustrerende, beperkende, rommelige bestaan. Hadden ze van tevoren geweten waar de reis hen naar zou brengen, zouden ze dan zijn gegaan?

Want de reis brengt ze uiteindelijk naar het verwoestende centrum van precies dit verlangen naar ‘alles anders’: de ontkenning van hun mens-zijn. Het niet willen aangaan van de rommeligheid, onduidelijkheid, onbeduidendheid, kleinheid en gebrokenheid van hun bestaan. De ontkenning van de grenzen van ons mensen, de ontkenning van de dood. De ontkenning van het feit dat er nooit en te nimmer een aardse macht zal zijn die dit alles voor ons zal oplossen. Dit verwoestende centrum van de macht, de ontkenning van ons begrensde mens-zijn, díe kwam Jezus ontmantelen. Waar de mens koos voor onsterfelijkheid en grenzeloosheid onder de ene boom, leerde Jezus ons sterfelijkheid en eindigheid aan het hout van de andere boom.

Wil ik de reis daar naar toe afmaken? Of blijf ik liever hangen in het verslavende disruptieve begin van ‘alles anders’ en ‘ik vertrek’?

Wil ik de reis maken om weg te gaan of om daadwerkelijk ergens aan te komen?